Repertorium wiadomości do historii Chojnic w dobie rządów krzyżackich (źródła drukowane) P. Panske.?Handfesten der Komturei Schlochau. Quellen und Darstellungen zur Westpreussens?. Danzing 1921.
Argumentacja Pańskiego odnośnie pochodzenia nazwy Chojnice przyjmuje pogląd Kujota, ze nazwa Chojnice wywodzi się od rzeczki ?Chojnica?. W przywileju dla Klawkowa wymienia się pierwszy raz Chojnice jako miasto ?? civitatis nostre Conitz?.
1346 r. Chojnice otrzymują nadanie 31 łanów lasu na wyrąb i pastwisko.
1348 r. Sukiennicy z Chojnic otrzymują przywilej na młyn foluszowy nad jeziorem Charzykowskim. (Dokument nadany przez komtura człuchowskiego Jana von Barkenfelt (Barkenfelde) 1336-1344, 1346-1350, mocą którego sukiennicy otrzymali młyn z 2 włókami ziemi oddanymi za 5 marek czynszu młynarzowi Bernardowi.
- Wzmianka o posiadaniu przez Chojnice przywileju lokacyjnego. Przywilej lokacyjny prawa chełmińskiego nadał wielki mistrz Siegfred von Feuchtwangen (1303-1311) dnia 12 lipca 1310 r.
1360. Odnowienie przywileju lokacyjnego Chojnic odnowionego przez wielkiego mistrza Winricha von Kniprode.
- Rycerz Mikołaj Kurtzspan (Kurspan, Korczban) z Chojnic, otrzymuje uprawnienia w lasach nad jeziorem Charzykowskim (wolne drzewo opałowe).
1377. Chojnice otrzymują prawo budowy dwóch młynów (wiatraków) ?ażeby mogły lepiej płacić czynsz jak dotychczas?. (Jeden położony był w kierunku Nieżychowic, drugi zaś pod Lichnowy (ul. Dworcowa).
- Proboszcz chojnicki Cunradis (Konrad) funduje dwie wikarie. Jedną przy kościele św. Jana w Chojnicach, drugą przy kościele św. Katarzyny w Człuchowie. Ks. Konrad był proboszczem w Chojnicach w latach 1365 ? 1383.
- Przy ponownym pomiarze ziemi nadanej miastu przywilejem lokacyjnym ustalono dodatkowo 9 łanów, które włączono do posiadłości miejskich bez czynszu.
1385. Chojnice otrzymują zezwolenie od właściciela Dunkershagen (Dolina) na piętrzenie wody na jego posiadłościach.
1386. Szpital św. Jerzego w Chojnicach otrzymuje zezwolenie na pół ?rute? drewna dla własnych celów. ?Rute? w Prusach miara długości = 3.77 metra.
1420. Miasto sprzedaje młyn (wiatrak) położony w kierunku miejscowości Lichnowy. Przy transakcji udział biorą starsi gminu.
1446. Zakon sprzedaje miastu dwór (Stadhof) położony w Chojnicach.
1454. Zakon zapowiada nadanie miastu pobliskiej wsi ?wioski pod miastem? i młyna.
P. Panske, Urkunden der Komturei Tuchel. Handfesten und Zinsbuch. Quellen und Darstellungen zur Geschichte Vestpreussens. Danzing 1911.
17-07-1449. Wielki mistrz Konrad Erlichshausen nadaje mieszkańcowi (burmistrzowi Chojnic) Henrykowi Swentenerowi za uczynione zasługi dla Zakonu oraz za te, których jeszcze dokona ? 2 lany ziemi w Lichnowach, na okres 10 lat bez jakiegokolwiek czynszu i innych powinności.
E. Joachim, W. Hubatsch, Regesta historio diplomatica Ordinis S. Mariae Theutonicorum 1198-1525. Pars I, t.1-2. Registeh zum Ordens briefarchiw. Göttingen 1848.
25-06-1410. Komtur człuchowski zawiadamia mistrza o zbliżaniu się zaciężnych do Zakonu.Komtur człuchowski zapytuje 29.06. mistrza w sprawie rozlokowania zaciężnych.
05-10-1410. Komtur człuchowski z Chojnic zapytuje wielkiego mistrza w sprawie pogłosek dotyczących polskiego natarcia na Człuchów i Tucholę.
21-10-1410. Komtur człuchowski relacjonuje komturowi w Świeciu o zaciężnych w Chojnicach i ich wymieraniu. (und das Strerben dort.).
13-03-1442. Burmistrz chojnicki Henryk Swentener bierze udział jako przedstawiciel wielkiego mistrza w rokowaniach z przedstawicielami księcia Bogusława w sprawie szkód doznanych przez kupców
06-12-1444. Rada Chojnic prosi wielkiego mistrza ażeby odpowiednio zaopatrzył przywódców zaciężnych, jak Thile von Thunen i Mikołaj von Wolfersdorf, którzy weszli do miasta.
22-06-1445. Henryk Oldehand oskarża burmistrza Alberta Wychart i Mikołaja Staben przed tajnym sądem. Jako pełnomocnik burmistrza zjawia się Tyden von Caln. Oskarżający nie przybył.
05-08-1445. Komtur człuchowski zawiadamia wielkiego mistrza o próbie podpalenia Chojnic.
27-05-1446. Gdańsk zaprasza Chojnice na zjazd przedstawicieli Związku Pruskiego.
31-05-1446. Chojnice odmawiają udziału w zjeździe zaproponowanym przez Gdańsk. Komtur człuchowski pertraktuje z dwoma rajcami.
06-07-1446. Wielki mistrz zwraca się do komtura człuchowskiego ażeby uwolnił niewinnie uwięzionych za poręczeniem. Podobne kroki powinien podjąć komtur tucholski i ?pfleger? z Bytowa.
11-05-1448. Instrukcja dla Jana Crewel?a w podróży ?freigrafa? Henryka Folknera, względem arcybiskupa Kolonii i komtura w Koblencji w sprawie sporu Chojnic z Birkholzem, Gottschalkiem i Kempem.
08-09-1448. Wielki mistrz poleca komturowi człuchowskiemu ażeby uwolnił ręczycieli Gotschalka i Kempego. Jan Crewel żąda zapłaty.
22-03-1453. Komtur człuchowski powiadamia o pogłoskach zatwierdzenia Związku przez cesarza. (Jerzy i Henryk Donnerowie z Chojnic, Jan Flickssenstein z Tucholi).
18-02-1454. Komtur człuchowski zawiadamia wielkiego mistrza o przejściu Chojnic na stronę Związku Pruskiego.
16-02-1454. Relacja nieznanej osoby rokującej z powstańcami w Chojnicach. Relacja do wielkiego mistrza.
01-03-1454. Relacja komtura człuchowskiego o zdobyciu Człuchowa przez zaciężnych Gdańska. Prosi o zaopatrzenie i pozwolenie na wyjście do Niemiec. Miejscem wystawienia dokumentu są Chojnice.
23-03-1454. Hrabia Hans von Kirchberg członek konwentu człuchowskiego zawiadamia wielkiego mistrza, że książeczka królewska przy radzie w Chojnicach nie może być mu przekazana z powodu niepewności dróg. Zawiadomienie wysłano z Chojnic (Dotyczy przesłania wielkiemu mistrzowi nieokreślonej bliżej książeczki królewskiej dotyczącej króla polskiego i znajdującej się w posiadaniu rady chojnickiej.
11-06-1454. Wielki mistrz zapowiada Chojnicom wynagrodzenie za wierność.
27-08-1454. Hrabia Hans Kirchberg zawiadamia wielkiego mistrza o śmierci komtura człuchowskiego Jana Rabe w Chojnicach.
07-10-1454. Wielki mistrz zawiadamia Chojnice, ze dokona zwrotu udzielonej przez miasto pomocy Reiss von Flauenowi w wysokości 3593 grzywien (geringe mark).
07-11-1454. Rada miasta prosi wielkiego mistrza o poskromienie zaciężnych i pomoc dla zagrożonego miasta.
06-11-1454. Ticze von Wulframsdorf, dowódca (hauptman) z Chojnic żąda od wielkiego mistrza żołdu, gdyż kończy się czas służby, w przeciwnym razie opuści miasto ośmiu dniach. (Sprawował dowództwo nad z zaciężnymi z roty młodszego Henryka von Plauena pozostałymi w Chojnicach, po wymarszu armii.
19-11-1454. Rada Chojnic prosi Henryka Reiss von Plauena o powrót do miasta, Obawiała się ataku sił polskich. Rada Chojnic zawiadamia wielkiego mistrza, że zaciężni chcą opuścić miasta, które zagrożone jest przez Człuchów.
21-12-1454. Ulrich von Lentershien, krajowy komtur frankoński wkracza do Chojnic. Dzień później Chojnice żądają zapłaty od wielkiego mistrza za utrzymanie zaciężnych.
31-12-1454. Rajca chojnicki Wachtel skarży się wielkiemu mistrzowi, ze został postawiony przed sądem za niemożność zapłaty zaległego czynszu.
13-01-1455. Rada Chojnic upoważnia Daniela do przedstawienia wielkiemu mistrzowi nędzy panującej w Chojnicach. (Reinhard Daniel był posłem wielkiego mistrza).
08-03-1455. Rada Chojnic żąda od wielkiego mistrza zaspokojenia żądań zaciężnych, którzy doprowadzają miasto do ruiny.
17-03-17. Rada Chojnic prosi wielkiego mistrza o wytyczne w sprawie pozostawionych przez Reuss von Plauena łupów, które chce przywłaszczyć Kaspar Nostyc. Podobnie w sprawie łupów pozostawionego przez jednego z zaciężnych u Fitkawena.
06-12-1455. Rada Chojnic zawiadamia, iż nie może uiścić 22 marek.
18-02-1455. Rada Chojnic zawiadamia wielkiego mistrza o uwięzieniu Fitkawena (Vitko), oraz Piotra i Jakuba Molenerów. Rozkaz wielkiego mistrza datowany jest 23.11.1455.
Acten der Ständetage Preussens unter der Herrschaft des Deutschen Ordens, t. I-IV, wyd. M. Toeppen. Verein für die Geschichte der Provinz Preussens, Leipzig 1874 ? 1884.
T. I. s. 155 ? 13.10.1410. List Władysława Jagiełły do rycerstwa I mieszczaństwa ziemi tucholskiej i chojnickiej.
S.191 ? 5.12.1410. Pierwsza wzmianka o udziale Chojnic w zjeździe Stanów Pruskich.
S. 411 ? 27.09.1423. Przedstawiciele miasta Chojnic biorą udział w zatwierdzeniu traktatu pokojowego z Polską.
T.II. s. 160 ? 161. 15.02.1440. Jerzy Donner rajca chojnicki udział bierze w zjeździe miast pomorskich w sprawie przystąpienia miasta do projektowanego Związku Pruskiego.
S.162. 7.03.1440. Relacja komtura człuchowskiego z przeprowadzonych w Chojnicach rozmów związanych z powołaniem Związku Pruskiego i utrzymaniem cła funtowego.
S. 178. 1.05.1440. Chojnice zgłaszają akces do Związku Pruskiego.
S.215. 5.05.1440. Na zjeździe Stanów w Elblągu zgłoszono o przystąpieniu Chojnic do Związku.
S.319. 23.04.1441. Rajcy miejscy ? Mikołaj Marlow i Jerzy Donner biorą udział w zjeździe Stanów w Malborku.
S.423. 29.03.1442. Chojnice popierają dążenie Zakonu wprowadzenia cła funtowego.
S.706. 31.05.1446. Chojnice nie wyrażają zgody na wysłanie delegatów na najbliższy zjazd miast.
S. 720. 21.06.1446. Relacja komtura człuchowskiego o przebiegu rokowań zakończonych wystąpieniem Chojnic ze Związku Pruskiego.
S.731. 13.09.1446. Chojnice nie przyjmują zaproszenia na zjazd do Malborka.
S.749. 13.09.1446. Przedstawiciele miast proszą Chojnice o przybycie na następny zjazd dla złożenia oświadczenia w sprawie stosunku do Związku Pruskiego.
T.III. s.140.20.04.1450. Chojnice na zjeździe w Elblągu rozważają możliwość oficjalnego wystąpienia ze Związku i proszą o zwrot pieczęci.
S.201. 12.12.1450. Burmistrz Malborka za zgodą przedstawicieli Chojnic zawiadamia zebranych na zjeździe w Elblągu o wystąpieniu Chojnic ze Związku.
S.472. 23.09.1452. Przedstawiciele Związku rozważają możliwość zastosowania represji wobec Chojnic i nie wydania pieczęci.
S.487. 11.10.1452. Komtur domowy z Człuchowa zawiadamia wielkiego mistrza o represjach stosowanych przez Związek wobec Chojnic.
T.IV. s.22. 10.08.1453. Zakon łamie przywileje miejskie w Chojnicach. Strona 24. Egzekucja w Chojnicach z polecenia komtura człuchowskiego.
S.329 ? 330. 15.02.1454. Cechy i gmin Chojnic po obaleniu rady i wypowiedzeniu posłuszeństwa komturowi człuchowskiemu, deklaruje wolę przystąpienia do Związku.
S.332.17.02.1454. Gdańsk donosi Tajnej Radzie o przyjęciu Chojnic do Związku.
S.341. 21.02.1454. Tajna Rada Związku prosi Gdańsk o zwrócenie uwagi na Chojnice celem odpowiedniego zabezpieczenia.
S.353. 24.02.1454. Tajna Rada Związku pisze do Gdańska o wysłanie ludzi do Chojnic.
S.360. 03.03.1454. Wysłannicy Związku piszą z Krakowa do Gdańska, ażeby rozważył możliwość obrony Chojnic przed zaciężnymi Zakonu.
S.409. 14.05.1454. Wysłannicy Rady Gdańska proszą z Torunia Gdańsk o wysłanie 600 ludzi pod Chojnice, a dwa dni później Jan Bażyński gubernator Prus prosi Toruń i Gdańsk o wzmocnienie sił pod Chojnicami.
S.433-436, 441, 449, 475, 480.29.06.1454 do 12.12.1455. Dane w sprawie oblężenia Chojnic , zabezpieczenia żołdu dla zaciężnych, stanowisko Kazimierza Jagiellończyka, polityka Gdańska.
S. 500, 502, 513 ? 15. Od 23.05.1456 do 15.12.1456. Rokowania z zaciężnymi Zakonu w sprawie sprzedaży ? wykupu Chojnic.
Scriptores rerum Prussicarum. Die Geschichtsquellen der Preussischen Vorzeit. T. III ? IV. Leipzig 1886 ? 1874.
T.III. ? w dobie Grunwaldu I wojny z 1414 r., oblężenia miasta przez Husytów 1433 r., stosunku do Związku Pruskiego, rewolty antykrzyżackiej i przejścia na stronę Związku Pruskiego, bitwy pod Chojnicami w 1454 r. i położenia miasta w wojnie 13 ? letniej.
T.IV. - oblężenia miasta przez Husytów 1433 r., bitwy pod Chojnicami 1454 r., położenia miasta w okresie wojny 13 ? letniej, zajęcia Chojnic przez Krzyżaków w 1520 r. zjazdu w roku 1495 (brak bliższych danych), zjazdu w roku 1505, z Chojnic pochodził budowniczy organów Jan Hauck.
K. Górski, Pomorze w dobie wojny trzynastoletniej. Poznań 1932 ? stosunki narodowościowe w I połowie XV wieku, stosunku miasta do Związku Pruskiego, szczegółowy opis bitwy pod Chojnicami ? 18.09.1454 z planem bitwy, niektóre dane do położenia Chojnic w wojnie trzynastoletniej.
M. Biskup. Trzynastoletnia wojna z Zakonem Krzyżackim 1454-1466, Warszawa 1967, s.822. ? utrata Chojnic 23.03.1454, przygotowanie do oblężenia Chojnic i jego finansowe uwarunkowanie, oblężenie i bitwa pod Chojnicami 18.09.1454, sytuacja po klęsce chojnickiej, oblężenie i kapitulacja Chojnic 28.09.1466, szkice z oblężenia i bitwy pod Chojnicami (27. 04 ? 18.09.1454.).
A. Czacharowski, Pod panowaniem krzyżackim (1309 ? 1466). Dzieje Ziemi Człuchowskiej. Praca zbiorowa pod red. H. Rybickiego i E.Z. Zdrojewskiego. Poznań 1975, s.449. ? wschodnia granica komturstwa człuchowskiego, przywileje lokacyjne na prawie niemieckim, oblężenie miasta przez Husytów 1433 r., współpraca ze Związkiem Pruskim, działania wojenne, oblężenie i kapitulacja Chojnic 1454 ? 1466.
M. Macek, Husyci na Pomorzu i w Wielkopolsce. Warszawa 1955. ? oblężenie Chojnic od 6 lipca 1433 r. przez czeskich taborytów pod dowództwem Czapek (Capek) Jan z San połączone z oddziałami wielkopolskimi pod dowództwem wojewody poznańskiego Sędziwoja z Ostroroga i trzon sił polskich, pod dowództwem kasztelana krakowskiego Mikołaja z Michałowa. Oblężenie trwało 6 tygodni, nie powiodło się na skutek braku artylerii. Rokowania z dowódcą chojnickiej załogi Erazmem Fischbornem, komturem z Bałgi, które doprowadziły do wymiany jeńców.
M. Bogucka, Kazimierz Jagiellończyk i jego czasy. Warszawa 1981, s.228. ? o Chojnicach w rozdziałach ?Początek zmagań? ?Wojna Trzynastoletnia?.
M. Biskup, Spis jeńców polskich z bitwy pod Chojnicami. Przegląd Historyczny, t.VI, 1965.
W. Look, Chojnice a Zakon Krzyżacki w okresie Związku Pruskiego (1440 ? 1466), ?Prace Komisji Historii Bydg. Tow. Hist.? T. II, 1963.
W. Buchholz, Rządy krzyżackie w Chojnicach. Dzieje miasta i powiatu. Praca zbiorowa pod red. S. Gierszewskiego, Wrocław ? Warszawa ? Kraków ? Gdańsk 1971, s.386.
Adnotacje i wyjaśnienia:
Panske Paweł Piotr urodził się 28 kwietnia 1863 r. w Granowie k. Chojnic ? z ojca Ignacego i matki Katarzyny z Musolfów. Maturę zdał z wyróźnieniem w Chojnicach w roku 1881, studia teologiczno ? filozoficzne odbywał w Würzburgu, Monasterze, Wrocławiu, Lipsku i Pelplinie. W Lipsku zdał egzamin nauczycielski organizowany dla profesorów gimnazjum i uzyskał doktorat z Filologii. W 1923 r. został mianowany kanonikiem katedralnym, egzaminatorem i sędzią prosynodalnym, wykładał historię kościoła i prawo kanoniczne, teologię moralną i język grecki w Pelplinie. Od 1926 r. został archiwistą, poświęcając się odtąd w większym stopniu pracy naukowej. Był członkiem Komisji Historycznej dla Pomeranii, od chwili jej założenia w 1911 r., doradcą naukowym Westpreussische Geschichte Verein do 1917 r., ponadto współpracownikiem Komisji Historycznej dla Prus Wschodnich i Zachodnich od jej założenia w 1923 r., i od szeregu lat członkiem zwyczajnym Towarzystwa Naukowego w Toruniu. Zmarł 10 lutego 1936 r. Miał fenomenalną pamięć i dużą wiedzę w dziedzinie etymologii (słownictwa). Pozostawił bogatą spuściznę rękopiśmiennictwa, która bezpowrotnie zaginęła w okresie okupacji hitlerowskiej. Oprócz kilku rozpraw filologicznych ogłosił drukiem dwie prace z historii tzw. Kosznajderii w powiecie chojnickim. Opracował dzieje reformacji i kontrreformacji w starostwie człuchowskim, pisywał prace o przeszłości miasta Chojnice i wielu innych.
Winrich von Kniprode, wielki mistrz krzyżacki w latach 1352 ? 1382, pochodził z Nadrenii, z zamku Kniprode w pobliżu Manheim pod Kolonią. Zmarł w Malborku 12 czerwca 1382 r. Był on założycielem w wielu miastach tzw. Schützengilden (Bractwa Strzeleckie), które zreorganizował również w Chojnicach. (brak dokładnej daty). Bractwo Strzeleckie w Chojnicach powstało prawdopodobnie w pierwszej Polowie XIII stulecia, ale ponieważ nie ma jednak ścisłych dowodów co do daty założenia Bractwa, przyjęto jako rok założenia 1338, w którym jego istnienie udokumentowane.
Jan Rabe był komturem człuchowskim w latach 1450 ? 1454. Podczas oblężenia (blokady) Chojnic przez oddziały związkowe pod dowództwem hetmana ? wojewody brzeskiego Mikołaja Szarlejskiego. Jan Raben skutek odniesionej rany w głowę (09.08. 1454) zmarł po pięciu dniach. Dowództwo pod nim przejął Heinrich Reuss von. Plauen.
Ulrich von Lentershein, komtur krajowy frankoński, mistrz niemiecki, przybył do Chojnic 20 grudnia 1454 r. z posiłkowym oddziałem baliwantów niemieckich, liczącym 400 koni. Przy pomocy przebywającej już w Chojnicach roty zaciężnych Mikołaja Wolfersdorfa, z Saksonii i Antoniego von der Osten ? Lentersheim planować rozpocząć akcję zbrojną w tym rejonie i tak opanować zamek w Człuchowie i miasteczko Czarne i Debrzno, prowadzić wyprawy dywersyjne w Wielkopolsce. Wielki mistrz dowiedziawszy się o tych zamiarach poparł plany, ale nalegał na ich szybką realizację. W tym celu wysłał z Malborka (21.12.) do Chojnic zaciężnego śląskiego Kaspra Nostyca z rotą liczącą 453 konnych, 53 drabanów i 53 wozy. W tym czasie opuścił Chojnice dowódca zaciężnych, Thile (Tyle von Thunen, który zrezygnował z dalszej służby na skutek bardzo trudnej sytuacji finansowej i materialnej miasta. Brak środków finansowych na spłacenie zaciężnych zmusiły do opuszczenia Chojnic z końcem grudnia również Lentersheima, Wolfersdorfa i Ostena. Pozostał w Chojnicach Kaspar Nostyc ? człowiek brutalny i bezwzględny, podstępny i przedsiębiorczy. 13 czerwca 1455 opanował podstępnie Czarne, następnie Debrzno, dokonywał wypady na tereny Krajny, dewastując jego obszar. Docierając do miasteczka Łobżenica, zdobył je szturmem, wymordował 500 mieszkańców i 100 wziął do niewoli i uprowadził do Chojnic. Spalił miasteczko Złotów i Krajenka. Z końcem lutego 1460 r. uderzył na teren Wielkopolski, zdobywa miasto i zamek w Wałczu, bronionego przez Jana Wedla. To tylko niektóre przestępcze poczynania krzyżackiego dowódcy mającego siedzibę w Chojnicach. Działalność Kacpra Nostyca zakończyła się z chwilą oblężenia Chojnic przez oddziały nadworne pod dowództwem Piotra Dunina i Jana Synowca i podpisania aktu kapitulacji w dniu 28 września 1466 r. Zdobycie Chojnic- ośrodka oporu krzyżackiego na Pomorzu zakończyła faktycznie główne działania wojny trzynastoletniej. Król nadał Chojnice, jako staroście, rotmistrzowi Andrzejowi Reszkowiczowi Puszkarzowi z Dobrzyczan tytułem ? należność za długoletnią służbę wojenną.
Jan Fitkaw (Vitko) był burmistrzem Chojnic następnie przywódcą rewolty antykrzyżackiej w Chojnicach 15 lutego 1454 r., w wyniku której została pozbawiona władzy przekupna prokrzyżacka rada, a miasto powtórnie zgłosiło akces do Związku Pruskiego i tym samym opowiedziało się za powrotem Chojnic do Polski. W listopadzie 1455 r. Jan Fitkaw wraz z Jakubem i Piotrem Molnerem (Młynarzem) podejmuje jeszcze raz próbę obalenia rady i na powrót miasta Polsce ? na skutek nadużyć zaciężnych i trudności gospodarczych. Spisek został wykryty, a przywódcy przewiezieni częściowo do więzienia w Malborku.
Jerzy Donner był burmistrzem i rajcą Chojnic. Podczas zjazdu małych miast pomorskich w Gdańsku 25 lutego 1440 r. poparł poparł koncepcję powołania do życia Związku Pruskiego, organizacji stanowej miast i szlachty, dążącej do ukrócenia samowoli krzyżackiej i obrony posiadanych przywilejów. Jerzego Donnera uznać można jako promotora akcji, w wyniku której Chojnice 1 maja 1440 r. oficjalnie przystapiły do Związku Pruskiego.
Jan Bażyński (ok. 1390 ? 1459), możnowładca pomorski, założyciel Związku Pruskiego, przywołał poselstwa, które poddało w 1454 r. Pomorze Polsce, od 1454 r. gubernator Prus Królewskich z ramienia Kazimierza Jagiellończyka.
Oprac. (red) Z.S. fot. arch.
